Test: Husqvarna VITPILEN 401

Tekst: Ed Smits
Fotografie: Tom Haanstra (Target Press)

Extravaganza

Het waren in 2014 dé verrassingen van Husqvarna op de EICMA in Milaan, de twee VITPILEN en SVARTPILEN concepten waarmee een glimp in de toekomstvisie van het van oorsprong Zweedse merk werd gegund, dat het jaar daarvoor door KTM’s grote baas Stefan Pierer was overgenomen van BMW. Meer nog dan BMW was het de visie van Pierer om Husqvarna te positioneren als het merk voor de niche, met extravagante modellen die zeer onderscheidend en compromisloos zijn. Volgende keer toch maar weer een integraal met donker vizier...De namen VITPILEN en SVARTPILEN waren ontleend aan de Silverpilen (Zweeds voor Zilveren Pijl), die in januari 1955 werd geïntroduceerd en waarvan de naam was gebaseerd op de iconische ‘Zilveren Pijl’ raceauto van Mercedes. De Silverpilen was revolutionair voor z’n tijd, Husqvarna omschreef de slechts 75 kilo wegende 175cc tweetakt als een echte “speedboot” met een groot motorblok, laag gewicht en snelle acceleratie. Met de VITPILEN en SVARTPILEN (je raadt het al, Zweeds voor Witte Pijl en Zwarte Pijl) wilde Husqvarna weer teruggaan naar de roots van het merk, verrassend eenvoudige maar wel baanbrekende motoren lanceren.

Baanbrekend is de VITPILEN absoluut, alleen, wat is het eigenlijk? Is het een Naked, een Café Racer of een (Neo)Retro? Husqvarna omschrijft de nieuwe VITPILEN en SVARTPILEN modellen als anders dan al het andere en houdt het daarom simpelweg op “Real Street’, ofwel Echte Straat. En ergens hebben ze daar wel een punt, de VITPILEN (evenals de SVARTPILEN) is anders dan al het andere en alleen al om die reden niet in een bestaand hokje te plaatsen. Net als de vooruitdenkende Urban rijders waarvoor hij is bedoeld. Husqvarna houdt het op een motor waarbij het niet om het label, maar om de rijervaring gaat. Een echte motor ontworpen voor de straat, geen straatlegale afgeleide van een crosser, supermoto, supersport, flat track of rally machine. Gewoon een simpele, edoch progressief motorontwerp met moderne technologie in een tot de essentie teruggebracht pakket, waarbij de focus volledig heeft gelegen op de functie en het gevoel van En een uurtje Yoga voorafeen authentieke rit – vrij van al het andere.

Nu zijn dat vaak loze woorden die door de marketingafdeling zijn bedacht om een motor tot de verbeelding te laten spreken, maar ditmaal had het ook mijn tekst kunnen zijn. Ik bedoel, kijk naar wat hier staat. Dit is zó bizar, uniek en controversieel dat al zou je niets met motorrijden ophebben, dan nog zal het je aandacht trekken. Of zoals Vincent me appte nadat hij de motor voor een dagje mee naar huis had genomen: “zelfs de buurvrouw die nooit een praatje met me maakt sprak me er op aan, dat ze het een kekke motor vindt en dat zelfs de witte achterveer mooi in het design past.” Dat dus. Overal waar je stopt en waar je rijdt, iedereen kijkt. En spreekt je dus aan zodra je je helm hebt afgezet. Leuk voor je ego, maar het kan best wel lastig zijn wanneer je haast hebt, het is maar
Het zal weinig schelen, maar dit is zo'n beetje het hoogste punt van de VITPILEN

Gestript tot de essentie geldt ook voor het digitale display

evenals voor de knopjes aan het stuur. En zeg nou zelf, meer dan dit heb je eigenlijk toch niet nodig? dat je het weet. Maar geef ze eens ongelijk, het minimalistische ‘buiten de box’ ontwerp is een fantastische mix van heden en verleden. De koplamp met LED dagrijverlichting, de platte tank, het prachtig gepolsterde en extreem korte zadel, die fantastisch gespaakte wielen. Zelfs de aan de achterbrug gemonteerde kentekenplaathouder die we normaal gesproken verfoeien is op deze VITPILEN mooi. 

De grap is dat hoe minimalistisch dat de VITPILEN 401 ook oogt en hoezeer hij je het gevoel geeft een minibike te zijn, je been over het zadel gooien blijkt toch knap lastig te zijn. En dat is niet vreemd, het zadel zit nog steeds op een serieuze hoogte van 835mm, veel hoger dus dan je verwachten zou. Dat de motor veel kleiner oogt komt omdat de tankdop haast het hoogste punt van de motor is, enkel de spiegels steken er nog bovenuit, maar dat is ook het enige. Zoals het een echte Café Racer betaamd, waar deze VITPILEN ondanks het mooie “Real Street” verhaal wat ontwerp betreft toch het meeste naar neigt, is het stuur best ver naar voren geplaatst, waardoor een voorovergebogen zitpositie is ontstaan die best wel vermoeiend is wanneer je even relaxt een blokkie om wilt gaan. Dat de zit totaal anders is dan de 390 DUKE waarvan ‘ie is afgeleid zal niemand verbazen, maar het is ook weer anders dan de RC 390 en dat hebben ze in Mattighofen dan toch weer knap gedaan, zeker omdat de van clipons voorziene bovenste kroonplaat identiek is aan die RC Supersport.

Bloedmooi

De hoge zit mag verraden dat het hier toch wel om een volwassen motor gaat, maar buiten dat voelt de VITPILEN ongekend compact en heb ik het gevoel dat m’n hoofd nog voor de fiets uitsteekt, nog voor het ronde display waaruit een eveneens minimalistische hoeveelheid informatie is af te lezen. Met je snufferd in de wind krijgt een heel andere betekenis op de VITPILEN. De vermoeiende Had ik die uitsmijter wel moeten nemen voor ik hier op stapte?voorovergebogen zithouding is trouwens niet het enige dat z’n Café Racer achtergrond verraadt, ook sturen gaat ‘m in hetzelfde toeristische tempo niet echt lekker af. “Ziet er bloedmooi uit, maar zoals het een échte Café Racer betaamt zit het als je langzaam rijdt ongelofelijk kut en stuurt het voor geen kwartje,” is de eerste aantekening die ik in het logboek maak. 

Dat verandert echter als de volgende dag mijn lichaam de Gin-Tonic van twee avonden daarvoor heeft verwerkt, ik een stuk frisser op de VITPILEN zit en in traditioneel ‘vandikhout’ tempo de gebruikelijke dijkwegen afknal. Dán blijken ineens – zoals het een echte Café Racer betaamt – alle puzzelstukken in elkaar te passen en is het genieten en kicken met een hoofdletter G en K. Genieten, omdat de VITPILEN met een militaire precisie over een bochtige weg te jagen is en wat vering en rijwielgedeelte betreft perfect in balans blijkt te zijn. En Kicken omdat je elke Of ik moest weer op turnen gaan, misschien is dat hetandere sportieve motorrijder – het liefst op een 150+ pk Supersport of Naked Sport – het leven zuur kunt maken. Of je in ieder geval het gevoel geeft dat dát zeker zal lukken.

Rechte stukken (zeker als ze lang genoeg zijn) zullen door die ander worden benut om zich te revancheren, maar mocht je voorbij worden geblaft dan kun je je troosten met de gedachte dat aan het einde van dat rechte stuk er weer zal moeten worden geremd. Ook dan trek je op de VITPILEN weer aan het langste eind. De naam ByBre mag misschien niet zo tot de verbeelding spreken, maar vergis je niet: ze doen totaal niet onder voor de Brembo’s die in Italië worden geproduceerd. In onze ogen heeft Brembo deze in India geproduceerde remmen ByBre (wat voor By Brembo staat) genoemd om geen afbreuk te willen doen aan de remmen die in Italië worden geproduceerd. Niet omdat het tweederangs remmen zouden zijn. De remvertraging
Ziet er zeker niet verkeerd uit en produceert ook nog eens een fantastisch geluid. De 44 paarden staan te trappelen om aan het werk te worden gezet

Hadden we al gezegd dat 'ie extreem laag is? Onder het zadel is voldoende ruimte voor... een pakje kauwgom

Enkele 320mm schijf met ByBre 4-zuiger remklauw ankert goed. Zelfs de kentekenplaathouder past zo goed bij het design die de enkele 320mm remschijf weet te realiseren is dan ook indrukwekkend, direct en extreem vertragend zonder daarbij te giftig te zijn. Dankzij de slipperclutch (die trouwens ook een assist functie heeft en daardoor heerlijk licht aangrijpt) kan daarbij als je dat wilt ook nog eens mooi gecontroleerd het achterwiel opzij worden gezet. 

We hebben het al vaker gezegd en zeggen het nu opnieuw, meer dan dit heb je eigenlijk helemaal niet nodig. De vierenveertig paardenkrachten die door de 375cc eencilinder bij 9.000 toeren aan het werk worden gezet zijn er meer dan genoeg om ook op de snelweg je rijbewijs in te mogen leveren, maar het is juist de combinatie van een laag rijklaargewicht in combinatie met de smalle 150mm achterband en de soepele vermogensafgifte die de VITPILEN zo begeerlijk maakt. De geometrie mag tot op de millimeter gelijk zijn aan de 390 DUKE, met een wielbasis van 1.357mm, een balhoofdhoek van 25° en een naloop van 95mm, maar het is een totaal andere ervaring. Moeilijker, maar daardoor wel veel leuker.

Het leuke is daarbij dat niemand, maar dan echt niemand zich lijkt te storen aan het toch niet onaardige tempo dat we aan het rijden zijn. Gewoon, omdat het een unieke verschijning is en misschien ook wel omdat we niet vol in leer, maar geheel in stijl in kevlar spijkerbroek, stoffen Lijkt heel breed die weg... maar schijn bedriegt en er is maar één ideale lijnmotorjack en pothelmpje aan het rijden zijn. Of zou het zijn dat een buitentemperatuur van dik 30 graden boven nul de medemens een stuk minder kritisch maakt? 

Naast dat de VITPILEN 401 een begeerlijk uiterlijk heeft en een verslavende kick geeft wanneer je volgas de bochtige weg in je achtertuin aan het afraggen bent, is ook het geluid dat uit de fraai vormgegeven einddemper met Husqvarna logo helemaal niet verkeerd. En dan drukken we ons nog voorzichtig uit: een 390 DUKE met Akra kan niet tippen aan de muzikale symfonie die deze Husqvarna ten gehore brengt. En ook wat dit geluid aangaat kan hetzelfde als eerdergenoemde worden gesteld: in je eigen belevingswereld klinkt het heerlijk vet, maar daarbuiten is er niemand die zich er aan stoort. Omdat het dankzij z’n kleine cilinderinhoud niet té penetrant is en de eencilinder geen 15.000 (jank)toeren draait.  

Zo hoort een Vitpilen op de foto te gaan! Die helm zijn we nog steeds niet echt over uit

Conclusie

Overigens is dit wel een speciale, héél erg scherp knikkende brug. Ideaal voor dit soort motoren

De Husqvarna VITPILEN 401 is het levende bewijs dat meer dan twee wielen, een motorblok, een tank en een stuur niet nodig is om je heerlijk te kunnen vermaken. Husqvarna’s Creative Lead Transportation Design Craig Dent omschrijft de VITPILEN 401 als een paradox – progressief en simpel tegelijkertijd, en slaat daarmee de spijker precies op z’n kop. De motor is zó uniek en verfrissend dat je nooit meer om aandacht verlegen zult zijn, en is in alle opzichten de perfecte (moderne) reïncarnatie van de Café Racer van weleer. Bloedmooi en compromisloos, een motor die je vervloekt wanneer je volgens de regels leeft, maar die alles is vergeven wanneer je ‘m tot de laatste paardenkracht aan het uitmelken bent. 

Dat design, karakter van een échte Café Racer, stuurt als een kogel, geluid

Echte Café Racer, dus afzien als je niet aan het knallen bent, we moesten 'm weer teruggeven

Technische gegevens