Zoeken

Test: KTM / Bosch hellingshoek-ABS

Grensverleggend

21 oktober 2013
Inhoudsopgave
Test: KTM / Bosch hellingshoek-ABS
Grensverleggend
Conclusie
Interview

Bosch MSC_14

Met een aardige hellingshoek maak ik door de opgestelde pionnen een bocht met een snelheid van zo’n 60 km/u en heb daarbij een behoorlijk heikele opdracht gekregen: hier en nu moet ik zonder na te denken vol in de ankers gaan? Mijn in tal van honderdduizenden kilometers zorgvuldig opgebouwde motorervaring domweg over de schutting gooien en niet eerst voorzichtig het grensgebied aftasten, om daarna behoedzaam de remdruk te vergroten teneinde een schuiver te voorkomen? Geen eenvoudige opgave voor door de wol geverfde motorijders als ondergetekende, waar uit ervaring en levensbehoud dit keihard ingebakken zit, maar het is precies wBosch MSC_11at de ontwikkelingsengineers van Bosch en KTM hier op het Bosch testterrein in Boxberg in de Hohenlone regio van de Duitse deelstaat Baden-Würtenberg van ons verlangen. Dan helpt zelfs de onvoorstelbare garantie niet, dat in de totale testperiode van het nieuwe Motorcycle Stability Control MSC systeem nog niet één crash te noteren was.

Maar goed, het is voor mij dus zaak om m'n eigen tweewieler-veiligheid zo goed en zo kwaad als het gaat uit te schakelen, de tanden op elkaar te zetten en met geknepen ogen de rem in te knijpen. Om te constateren dat er… niets gebeurt. De KTM 1190 Adventure richt zich gelijkmatig op, blijft stabiel en blijft toenemend vertragen, tot ik uiteindelijk stil sta. De volgende poging: aangezien er niets is gebeurd ben ik moediger geworden, neem met al mijn verzamelde moed dezelfde bocht en dwing mezelf om vol in de ankers te gaan – met opnieuw hetzelfde verbluffende resultaat. De motor houdt ondanks het remmen netjes vast aan de oorspronkelijk ingezette lijn en het is goed te voelen dat naarmate de motor zich opricht, de vertraging sterker wordt. Nu voel ik ook een licht pulseren in de remhendel, zoals we dat van remmen in het ABS-bereik bij gewoon rechtuit rijden kennen.

Achter deze sensationele ervaring steekt keiharde natuurkundige wetenschap en een hoge ontwikkelings-inspanning, die als motor-stabiliteitscontrole MSC in Boxberg zijn wereldprimeur heeft. Kernpunt van het MSC systeem is een compacte Bosch hellingshoeksensor, die naast parallel, dwars en verticaalacceleratie ook de gierhoek (de hoek tussen de voorgenomen rijrichting en de positie van de motor ten opzichte daarvan) en de rolsnelheid meet en dat gebruikt om de toestand van de motor te bepalen, mechanica die in de vliegtuigindustrie bekend staat als de Yaw/Pitch/Roll dynamiek. Het systeem was al in de 2013 1190 Adventure (R) en de BMW HP4 ingebouwd, mBosch MSC_actie_1aar werd bij die modellen alleen nog maar gebruikt als sensor voor de hellingshoek-afhankelijke tractiecontrole. Bij de 2014 Adventure (R) is het systeem nu ook gebruikt om het gecombineerde ABS remsysteem aan te sturen, om de remkracht aan te kunnen passen aan de hellingshoek.

Door een waslijst aan sensoren, zoals bijvoorbeeld die van de remdruk in de remhendel, wordt de data aan een boordcomputer doorgegeven, die dit in milliseconden in opdrachten omzet. Zo berekent het systeem de van hellingshoek en bandengrip afhankelijke fysieke grens van rem- en acceleratiekrachten en laat alleen deze maat toe. Hierdoor reduceert het MSC het gevaar van een wegschuivend voorwiel bij het remmen onder hellingshoek. Deze lowsiders gebeuren als bij het remmen onder hellingshoek de grip van de banden niet meer voldoende is om de zijdelingse krachten op te heffen. Een principe waarbij de eenvoudige stelregel geldt: hoe kleiner de hellingshoek, hoe minder oorspronkelijke grip van de band verloren gaat, en dus hoe meer remdruk kan worden opgebouwd. Het MSC houdt hier rekening mee, evenals onder andere het gripniveau van de banden en het potentiële oprichtmoment door de stuurgeometrie van de fiets. De aansturing van de remkracht door middel van de hellingshoek verloopt daardoor niet lineair, meer dan anders moet het MSC de g-krachten en hellingshoek met bijbehorende gripniveau vergelijken met de normale toestand van de motorfiets en daar de remkracht opbouw op aanpassen. Het MSC reduceert in dit geval de remkracht en optimaliseert de remkrachtverdeling tussen beide wielen, teneinde een schuiver te voorkomen en tegelijkertijd het maximale uit de remvertraging te halen.