Gehoorbescherming: bittere noodzaak

Meten is weten

Hoe hard is hard eigenlijk?
Onze oren kunnen heel wat hebben, maar er zijn grenzen. Of geluid schade aan het gehoor veroorzaakt, hangt af van het niveau en de tijdsduur. Voor geluid bestaat een eenheid: de decibel (dB). Bij regelmatige en langdurige blootstelling aan geluid dat harder is dan 80 dB is de kans groot dat je een blijvende gehoorbeschadiging oploopt.

Hoe hard klinkt 80 dB(A)?
Als je hard moet praten om u op een normale gespreksafstand van ongeveer een meter verstaanbaar te maken, dan kun je er zeker van zijn dat het geluidsniveau schadelijk is. Ook het optreden van oorsuizen en het blijven horen van een fluittoon wijzen erop dat het lawaainiveau te hoog is (geweest).

Tijdelijk en blijvend gehoorverlies
Er is een verschil tussen tijdelijk en blijvend gehoorverlies. Bij tijdelijk gehoorverlies heb je het gevoel dat er ´watten in je oren´ zitten. Soms krijg je last van een hoge pieptoon in het oor. Die verschijnselen verdwijnen als je voldoende rust krijgt. Voortdurende overbelasting leidt uiteindelijk tot een blijvende gehoorbeschadiging. Dat gebeurt heel geleidelijk en ongemerkt; de klachten gaan echter niet meer weg.

Geluidsdruk versus blootstelling
Om een indruk te geven volgt nu een lijstje met de maximale tijdsduur (per werkdag) waarin men blootgesteld mag worden aan een bepaald geluidsniveau waarbij nog net geen risico bestaat op het krijgen van gehoorschade. Hierbij moet bedacht worden dat bij een verhoging van het geluidsniveau met 3 dB het totale geluidsniveau verdubbelt! Verhoging met 3 dB betekent dus dat de maximale tijdsduur gehalveerd wordt.

Maximale onbeschermde blootstellingstijd per dag in relatie tot het geluidsniveau

Windgeruis
Het geluid van je motor zelf is niet de oorzaak van gehoorbeschadiging. Wat het meeste geluid maakt is het windgeruis langs de helm. Hoe harder je rijdt, hoe meer herrie in je helm. Hoe meer herrie, hoe sneller gehoorbeschadiging ontstaat. Bij 80 km/uur is de geluidsdruk gemiddeld 90 dB, bij 100 km/uur 94 dB, bij 120 km/uur 98 dB en bij een snelheid van 140 km/uur is dat al opgelopen tot 102 dB.

Maximale onbeschermde blootstellingstijd bij een gegeven snelheid

Ook muziek is lawaai.
Gehoorbeschadiging is een probleem dat steeds vaker de kop opsteekt onder jongeren. In veel gevallen is (te lang) luisteren naar zeer harde muziek hier de oorzaak van. Afkomstig uit disco, concert, walkman of muziekinstallatie. Hoe mooi muziek ook kan zijn: als het hard staat, dan levert het voor het gehoororgaan hetzelfde effect op als ´echte´ lawaaigeluiden.

Gehoorbescherming
Wil je van lawaai niet vroegtijdig slechthorend worden, dan moet je voorzorgsmaatregelen nemen. Waarschijnlijk heb je eerder gehoorbescherming nodig dan je denkt! In het bedrijfsleven zijn werknemers vanaf een geluidsdruk van 85 dB verplicht gehoorbeschermers te gebruiken - ook als ze maar kort in een lawaaiige omgeving verblijven.

De meeste mensen onderschatten de schadelijkheid van geluid. Veel mensen hebben pas last van lawaai boven de 90 dB. Wilt je weten of het geluid schadelijk is, maak dan gebruik van de volgende vuistregel. Als je op een normale toon met iemand kunt praten, is het geluid niet schadelijk. Dat is wel het geval als je:

• Hard moet praten om je verstaanbaar te maken.
• Na afloop last heeft van oorsuizen of een fluittoon in je oren.
• Opeens moeite hebt om een gesprek of televisieprogramma te volgen.

Dit zijn signalen dat het geluid schadelijk is en dat er maatregelen nodig zijn om je gehoor te beschermen. Als je last van je gehoor krijgt, ga dan naar je huisarts. Die zal je een aantal vragen stellen en een kijkje in de gehoorgang nemen. Wellicht verwijst hij je door naar de oorarts. Eventueel verwijst hij je door naar een audiologisch centrum voor uitgebreid gehooronderzoek. De audicien levert op voorschrift van KNO-arts of audioloog gehoorapparatuur en adviseert over gehoorbescherming voor privé-gebruik.