Verslag: motortraining voor Oom Agent

Tekst & Fotografie: Ed Smits

Oefening maakt meester

Voor de meesten zal de motorpolitie één pot nat zijn, maar dat blijkt in werkelijkheid anders te zijn. Oom Agent op een politiemotor is namelijk in twee groepen te splitsen, de groep die bij de verkeerspolitie en KLPD werkzaam is en als zodanig zich bijna het hele jaar door op de politiemotor bevindt, en de wijkagent die zich met alledaagse zaken bezig houdt en bij tijd en wijle ook op de politiemotor rond zal tuffen.Waar bij de eerste groep de zaken bij de politie goed zijn geregeld en men regelmatig op training mag gaan blijkt dat bij de tweede groep heel anders te zijn. De nieuwe lichting krijgt tegenwoordig weliswaar eerst een rijopleiding voordat men met een politiemotor de weg op mag gaan, maar in het grijze verleden werden diegenen die privé al over een motorrijbewijs beschikten tot motoragent gebombardeerd. Bijscholen was er niet bij, waardoor de rijcapaciteiten van de gemiddelde wijkagent niet veel afweken van dat van de gemiddelde motorrijder. Enkel het feit dat gemiddeld veel meer kilometers op de motor worden afgelegd maakte Oom agent een bovengemiddelde motorrijder, maar daar bleef het ook bij.

Best wendbaar, zo'n R1200RT. En dan te bedenken dat 'ie een flink stuk zwaarder is vanwege de extra apparatuur

Reden voor het korps Utrecht om daar enkele jaren geleden verandering in aan te brengen. Inmiddels tezamen met de regio’s Gooi en Vechtstreek en Flevoland een gezamenlijke aanpak om de collega’s op de motor een aanvullende training aan te bieden. Hoewel de motor-IBT, wat staat voor Integrale Beroepsvaardigheid Trainingen met een motor, nog maar enkele jaren bestaat en de deelname vooralsnog geheel vrijwillig is, is het animo onder de motoragenten voor de training groot. Doel van de initiatiefnemers is Ochtendgymnastiek op de motor. Is nog eens wat anders dan Nederland in Beweging op TVom elke motoragent minimaal één keer per jaar de opfriscursus te laten doen, maar dat blijkt niet altijd te realiseren.Een wijkagent heeft zo zijn dagelijkse bezigheden en als er dan bijvoorbeeld nét een misdrijf is gepleegd rond de tijd dat hij of zij op training zou gaan dan heeft dat uiteraard voorrang en zal de IBT naar een andere datum moeten verschuiven. Dat is ook de reden dat de IBT nog niet verplicht is gesteld. Dat er voor de IBT veel animo is onder de motoragent is niet vreemd, net als de gevorderde rijopleiding voor ons normale motorrijders is het gewoon leuk om te doen en wie wil er nou niet in de tijd van de baas lekker met de dienstmotor gaan spelen.

Net als bij een gewone rijvaardigheidstraining begint de dag met bijzondere oefeningen, waarvoor op het terrein behoorlijk wat pionnen zijn uitgezet. Hoewel voor de uitgezette situaties de richtlijnen van het CBR zijn aangehouden ligt het niveau echter duidelijk hoger. Na een korte introductie, waarbij de basisprincipes van motorrijden de revue passeren (sturen met je heupen, kijken, kijken en nog eens kijken) begint de training met het slalommen om pionnen, waar niemand moeite mee lijkt te hebben. De pionnen blijven staan waar ze staan en in een vloeiende beweging wordt het slalomparkoers door de groep afgelegd. Het daaropvolgende achtje blijkt eens stuk lastiger te zijn. Om het terrein af te bakenen waarbinnen men moet blijven zijn aan de buitenkant pionnen geplaatst, en dat blijkt precies de hoofdbreker te zijn. De meesten vinden de pion bij het uitsturen van de bocht dermate interessant dat in plaats van door de bocht te kijken daar op wordt geconcentreerd en dientengevolge de bocht niet kan worden afgemaakt.

Het bekende recept: kijken, kijken, kijken. Waar je naartoe kijkt stuur je naar toe

Case-studie

Het koude herfst-weer met z'n vallende bladeren geeft de training een extra dimensie

Gaandeweg krijgt iedereen het echter onder de knie, maar wordt de lat ook steeds een tikkie hoger gelegd. Een combinatie van links-rechts omdraaiingen om duizelig van te worden, wat bij één oefening nog extra wordt bemoeilijkt omdat er kegels horizontaal zijn gelegd en daarmee de richting van het parkoers bepalen. Het vergt ver vooruit kijken en goed anticiperen, een verkeerde positie op de ‘weg’ en de oefening kan met geen mogelijkheid tot een goed einde worden gebracht. Nu zijn dit op zich oefeningen die je ook bij een gemiddelde rijvaardigheidstraining of rijopleiding tegen zou kunnen komen (mits ze over een arsenaal aan pionnen beschikken), maar deze IBT gaat nog een stap verder. Uiteraard komen ook de remproeven aan bod, maar naast gewoon je motor veilig tot stilstand weten te brengen moet dat verhaal ook met de rechterhand op het pistool en de linkerhand op de wapenstok worden gedaan. En dat is een stuk lastiger. Met de rechterhand los kan alleen met de achterrem worden geremd, wat op zich nog wel te doen is, maar met de linkerhand los kan de koppeling niet worden gebruikt waardoor de motor afslaand tot stilstand moet worden gebracht. Bij een andere oefening wordt het afstappen van de motor geoefend, niet zoals we gewend zijn naar de linkerkant, maar over rechts waarbij de motor –uiteraard- eerst op de zijstandaard is gezet.

De sfeer zit er goed in en iedereen raakt steeds meer vertrouwd, waarna –na het vullen van de inwendige mens- het tweede deel van de IBT begint.

Op het uitgestrekte terrein moet achter de instructeur worden gereden, die optimaal gebruik maakt van de mogelijkheden die het terrein biedt. Een heuse haarspeldbocht op klinkers, met dankzij de herfst meer dan genoeg vallende bladeren, een sectie met snelle en langzame bochten en een deel met bollend en zelfs sterk schuin-hellend asfalt. Dit alles om te ervaren wat een motor onder die omstandigheden wil doen. Een van de hoogtepunten is een diepe kuil met onderin een flinke sloot water, waar doorheen gereden moet worden. Niet volgas, maar eerst zo langzaam mogelijk naar beneden –het liefst met afgeslagen motor, die pas in het water mag worden gestart – om pas in het water weer gas te geven. Het levert de enige motoragent in spee natte voeten op. Een andere lastige oefening is als langs een diep waterbassin moet worden gereden. De strook asfalt is niet breed en bovendien steken naast het bassin gemene stalen H-profielen boven de strook, wat het visueel nog lastiger maakt. Door gewoon ver vooruit te kijken kan de proef probleemloos worden afgelegd, maar gaat niet iedereen even gemakkelijk af.

Het bassin is koud en de stalen balken steken gemeen boven de betonplaat uit. Ideaal recept om de mist in te gaan

Na een tijdlang lekker achter de instructeur gestuurd te hebben gaan we terug naar het basisterrein, waar nog een tweetal case oefeningen moeten worden gedaan. Motorbeheersing is namelijk één, maar net zo belangrijk is hoe een staandehouding moet worden gedaan. Bij de eerste oefening moet een bromscooter worden staande gehouden, bij de tweede oefening gaat het om een auto die ‘door rood licht’ is gereden. De eerste oefening laat zien hoe lastig een scooterrijder het Oom Agent kan maken. Pak me dan, als je kan...De twee agenten zetten de achtervolging in, rijden de instructeur op de scooter klem door links en rechts van de scooter te gaan rijden, maar na tot stilstand te zijn gekomen trekt de instructeur het voorwiel in de lucht, draait 180 graden en knalt er weer vandoor. Zo moet het dus niet… Bij de tweede oefening gaat het vooral om observatie. Bij een staandehouding moet in een fractie van een seconde een situatie worden ingeschat, is hier sprake van een oud omaatje of ligt er toevallig een pistool op de achterbank. En hoe handel je als team een arrestatie af, zonder daarbij jezelf of je collega in gevaar te brengen. Om te zien of men daadwerkelijk heeft geleerd werpen we ons op om op de scooter de bad-guy te spelen. Als een speer gaan we er vandoor, maar waar de instructeur tijdens de oefening nog weg kon komen hebben we ditmaal geen schijn van kans. Ze hebben hun lessen goed geleerd. Uiteraard bieden we volop verzet tegen onze arrestatie, maar ook daar hebben ze van hun fouten geleerd en zijn we voordat het ons lief is in de boeien geslagen en op een flinke straal pepperspray getrakteerd. Wat – na flink van de schrik te zijn bekomen – gelukkig nepspray blijkt te zijn.

Volgende keer toch maar netjes luisteren Ed