Test: Yamaha Super Tenere Worldcrosser

Tekst: Ron Meinema
Fotografie: Ed Smits

Wereldreizigers

Terwijl ik dit verhaal aan het uitwerken ben kijk ik met het andere oog naar Motors TV, waar twee Italianen zijn te zien die met hun BMW GS op pad zijn in Laos. Rijdend over onverharde mooie bruine leemwegen die soms in gladde modderpoelen veranderen, schitterende berggebieden met heel veel mooi groen, eten bij de plaatselijke omgeving en iedere dag een nieuwe etappe met wisselende omstandigheden die ze voor hun kiezen krijgen. Ik hoor de Italiaan zeggen: “elke keer dat ik op de motor stap is alsof ik op vakantie ben en het avontuur beleef.” Het kan BMW niet worden ontzegd, sinds de lancering van de R 1200 GS heeft de Duitse marketing machine uitstekend werk geleverd om de GS neer te zetten als de über Reise Enduro waarmee de hele wereld kan worden bezeild. Escapades als die van de twee Italianen of de Brit Charlie Boorman die dat samen met Ewan McGragor voor Discovery Channel deed. En niet alleen bekende avonturiers, ook voor de gewone motorrijder was het avontuur binnen handbereik dankzij de GS Trophy, een uiterst zware beproeving met haast een echt Dakar gevoel.

Probeer daar als concurrent maar eens tegen op te boksen. Yamaha probeerde het in 2009 met de lancering van de Super Ténéré, maar ondanks dat de fiets over een rijkere geschiedenis beschikt – de geschiedenis van de Super Ténéré gaat terug naar de jaren ’90 van de vorige eeuw, toen de YZE850T Super Ténéré Enduro door niemand minder dan Stephane Peterhansel succesvol in de roemruchte Parijs-Dakar Rally werd ingezet – lukte het de Japanners niet uit de schaduw van de GS te treden. In het allroad segment is er dankzij de ontstane beeldvorming maar één fiets, en dat is de GS. De concurrentie mag de kruimels van de taart verdelen.

Dat Yamaha er met de Super Ténéré niet in is geslaagd qua verkoopcijfers de GS naar de kroon te steken wil echter niet zeggen dat de Japanners geen goede motor hebben neergezet. Sterker, al bij onze eerste kennismaking met het exclusieve First Edition model waren we sterk onder de indruk van wat het ontwerpteam uit Iwata had neergezet. Een indruk die opnieuw wordt bevestigd zodra we de dit jaar op de markt gezette Worldcrosser in Schiphol-Rijk hebben opgehaald. De Worldcrosser is geen regelrechte productieversie van het op de Intermot in Keulen gepresenteerde concept, maar toch zijn veel van z’n elementen bij dit uiteindelijke productiemodel toegepast. Yamaha schrapte de noppenbanden, het racestijl windscherm met achterliggend uitgebreid navigatiesysteem en de extra benzinetank, die op de plaats van de duopassagier was aangebracht, voor de rest staat hier dezelfde fiets als op de Intermot wereldkundig werd gemaakt. Een fiets die dus is voorzien van een Akrapovic uitlaatsysteem, meer dan genoeg carbon fiber onderdelen, een zwart geanodiseerde bescherming van motorblok, cardan en achterremklauw, een aluminium carter-beschermplaat en het Worldcrosser design, die de motor absoluut een stoere uitstraling geven.

Vroeg in de ochtend maken we ons op om met de Worldcrosser een rondje IJsselmeer te gaan doen. Een trip die op papier niet indrukwekkend lijkt, maar een eerder vergelijk met de Cagiva Raptor en Suzuki GSX600F had ons enkele jaren geleden al het tegendeel geleerd. De bagage wordt handig op het rekje middels de daarvoor bestemde haken vastgezet, waarna de Super Ténéré vergezeld door een KTM Superduke richting het IJsselmeer wordt gestuurd. De Worldcrosser beschikt net als de standaard fiets over een hoge zit, die weliswaar in twee standen kan worden ingesteld, maar ook in lage stand is de fiets niet eenvoudig te bestijgen. Op de zijstandaard de voet op de linker voetsteun gaat de Super Ténéré echter prima af, 
Bij de XT1200Z Super Ténéré Worldcrosser (zeg dát maar eenst twintig keer achter elkaar in de kroeg) is op carbon niet bespaard

Zeg jongens, hebben we écht geen budget om naar Zuid Afrika te gaan?
 
Fraaie bescherming rond het motorblok. De Akrapovic zorgt voor een mooie sound die -gelukkig- geeneens asociaal te noemen is waardoor een keukentrapje overbodig is. De zitpositie is echter ergonomisch goed en de verhouding zit/voetsteun/stuur voelt erg natuurlijk aan. Dat de Super Ténéré alleszins klein te noemen is, geeft ook de technische data aan; met een totale lengte van 2,25 mtr, een breedte van bijna een meter en een rijklaargewicht van 261 kilo is de allroad zeker geen kleine jongen, maar eenmaal het paard bestegen zijn die forse afmetingen niet echt nadrukkelijk meer aanwezig.

We zeiden het al bij onze eerste test, de Super Ténéré ademt GS op alle fronten uit. De motor voelt, zit, stuurt en rijdt als een GS, enkel het door sommigen als karakterloos omschreven geluid verraad dat we niet met de Duitser op pad zijn. Van karakterloos is bij deze Worldcrosser echter zeker geen sprake, dankzij het Akrapovic uitlaatsysteem beschikt de dikke allroad over een heerlijk donkere roffel die aanzwelt als het gas flink wordt opengedraaid. Bij de vele rotondes die in de aanlooproute naar het IJsselmeer moeten worden genomen valt op hoe soepel de gasreactie van de Super Ténéré is; het injectiesysteem reageert direct, maar doet dit zonder horten of stoten en dat is bij rotondes wel zo prettig. Sterker, van alle fietsen die ik persoonlijk heb gereden moet ik zeggen dat deze Yamaha wat gasrespons betreft zeker in de top 3 bivakkeert. Zeker in sluip-kruipverkeer zal het aangenaam zijn om niet continue je hand aan de koppeling te moeten houden.

Makkum, niet mokken...

Bij Amersfoort duiken we de snelweg op, waar de motor zijn potentie mag laten zien. Vergeleken met de 2012 BMW GS, die zelfs over iets meer vermogen beschikt, voelt de Yamaha beduidend sterker. Wat voornamelijk voor rekening van de veel mooiere koppelkromme komt, bij de Yamaha is dat erg lineair tot 8.000 tpm, waarbij het geen enkele noemenswaardige dip vertoont. Ongeacht het toerental, geef gas en de Super Ténéré gaat er meteen vandoor. Een versnelling te hoog geselecteerd? Geen probleem, de Yamaha sleurt er gewoon vandoor. Wat een verschil met de GS, die al bij een kruissnelheid van 100 km/u twee versnellingen moest worden teruggeschakeld om vlug een paar auto’s in te halen. Toegegeven, dat was destijds wel met de 30 kilo zwaardere GS Adventure tijdens het vergelijk met de Tiger Explorer en de Crosstourer, maar toch.

De snelwegkwaliteiten van de Super Ténéré zijn dus zondermeer goed te noemen; het comfort en de windbescherming zijn voor ondergetekende met 1.78 mtr precies op maat en geven een ontspannen gevoel. De ruit is helaas maar in twee standen in te stellen – een volledig in hoogte instelbare ruit was fraaier geweest, maar wij zagen geen reden om de standaard instelling aan te passen. Het zadel is hard genoeg om probleemloos lange afstanden af te leggen, zonder daarbij een pijnlijk zitvlak te krijgen, en dankzij z’n hoge zit heb je veel overzicht in het verkeer.

De Worldcrosser beschikt over een klassieke rijwielophanging, met een 43 mm upside down voor en een dubbelzijdige achterbrug met ingebouwde cardanaandrijving en monoshock aan de achterkant. Het geheel is rondom geheel naar wens in te stellen en voldoet volledig aan de eisen die je aan een allroad zou mogen stellen. Een systeem om de vering –tijdens het rijden- elektronisch in te stellen ontbreekt, maar dat werd door ons niet echt als  
Zwart geanodiseerd aluminium rondom, de Worldcrosser is klaar voor het grote avontuur

Of dat ik nog niet moe aan het worden ben? Wat mij betreft gaan we door tot de zon ondergaat
 
Het display oogt stoer en robuust, maar is niet écht uitgebreid en blinkt buiten toerental en snelheid niet uit in afleesbaarheid. De bediening is helaas niet op het stuur ondergebracht.een gemis ervaren. Op de snelweg is de rechtuit stabiliteit prima voor elkaar, pas boven de 180 km/u heeft de fiets de neiging te gaan pendelen. Bij normale snelheden is de fiets echter enorm stabiel, wanneer moedwillig spoorvorming wordt opgezocht weet de Super Ténéré de onstabiliteit weer snel terug te zetten in stabiliteit. Ook oneffenheden worden door de soepele vering gemakkelijk geabsorbeerd en vlot geneutraliseerd.

We verlaten de snelweg en zetten koers richting het pittoreske plaatsje Durgerdam, waar bij een korte stop koffie met appeltaart naar binnen wordt gewerkt. Aanwezig is ook een Duitse motorclub, die opvallend veel aandacht voor de Worldcrosser heeft. Yamaha’s Super Ténéré ‘Parijs-Dakar’ marketing verhaal is onze Oosterburen blijkbaar niet ontgaan, chauvinistisch als de Duitsers normaal gesproken zijn weten ze de fiets enorm goed te waarderen. En geef ze eens ongelijk, naar buiten kijkend is de Worldcrosser in deze ambiance zondermeer een eyecatcher tussen de kleurrijke houten huisjes. Met de inwendige mens weer gevuld wordt binnendoor de route langs het IJsselmeer afgelegd richting de afsluitdijk.De Yamaha laat zich speels en trefzeker sturen, waar de Bridgestone Battle Wing banden, de lichte aluminium spaakwielen en het door Yamaha boven aluminium verkozen stalen  
De extra breedstralers misstaan de Worldcrosser zeker niet, evenals de stoere wavedisks die de standaard versie trouwens ook al heeft. Het gecombineerde ABS remsysteem gaf geen reden tot klagen

Wáát, is het al zo laat? Opschieten dan voordat de zon écht ondergaatframe ongetwijfeld debet aan zijn. Een bocht insturen is een eitje; insturen en de rest volgt als vanzelf, de motor lijkt als op rails te gaan. De Worldcrosser doet wat hij moet doen en wat je van ‘m mag verwachten. Ook de remmen zijn bij de fiets prima voor elkaar, het unieke gecombineerde ABS remsysteem – wat volgens Yamaha vooral offroad een voordeel moet zijn – remt als een erm… dijk.

Op de afsluitdijk staat een behoorlijke puist wind, waardoor we extra alert zijn en de snelheid op de omstandigheden aanpassen. De Yamaha deert de flinke wind echter niet en blijft ook nu goed controleerbaar. Eenmaal de afsluitdijk gepasseerd kan de route binnendoor via het fraaie Friesland met de wind in de rug worden voortgezet. We hobbelen verder langs de wegen rondom de voormalige Zuiderzee, waar we via Makkum en Workum afdalen naar het zuiden en daarbij genieten van de mooie wegen en vergezichten langs het water. Ondanks dat de Yamaha met een cardan is uitgerust voelt de fiets eerder alsof hij kettingaandrijving heeft. Vervelende cardan-reacties is de Worldcrosser vreemd, dankzij Yamaha’s cardanontwerp waarbij het kroonwiel onder de aandrijfas draait. Tezamen met de lange achterbrug moet dit volgens Yamaha de liftreactie bij acceleratie elimineren. En dat werkt.

De Super Ténéré Worldcrosser is verder met een drietraps instelbare tractie controle uitgerust, waarbij je kunt kiezen tussen Tour, Sport en uit. Ons uitstapje over zandpaden en gravelwegen leert dat de tractiecontrole goed werkt, maar het verschil tussen Tour en Sport is niet echt groot. In beide standen grijpt de tractiecontrole al snel in, met het bekende geluid van een onderbroken ontstekingsmechanisme als gevolg. Bij nat weer hebben we de tractiecontrole helaas niet kunnen beproeven, tijdens de testperiode was het – voor 2012 begrippen – eens ongekend droog.

Conclusie

Nederig stulpje dat goed bij de Worldcrosser past. Nieuw optrekje voor de redactie?

Bij onze eerste ontmoeting tweeënhalf jaar geleden met de Super Ténéré First Edition waren we al erg enthousiast over de fiets, en dat was bij deze Worldcrosser niet anders. In de periode dat de fiets bij onze redactie was voldeed hij wederom aan alle verwachtingen. Van alle dikke allroads staat de Super Ténéré het dichtst bij de BMW R1200GS, die dankzij de uitgekiende marketingafdeling van de Duitsers door iedereen als de Koning der allroads wordt gezien. 

De afwerking van de Worldcrosser staat op een hoog niveau en de fiets staat garant voor veel rijplezier. De Super Ténéré heeft heel erg goede stuureigenschappen en een fantastisch goed injectiesysteem, wat samen met z’n stoere uitstraling de troeven van deze Yamaha zijn. Een motor die op het gebied van techniek, handelbaarheid en gebruiksgemak je veel vertrouwen geeft. Om bepakt en bezakt, net als die échte avonturiers, de hele wereld over te kunnen gaan.

Maar toch, hoe goed dat de Super Ténéré ook is, het is de Japanners niet gelukt om de R1200GS van de troon te slaan. Het wordt tijd dat Yamaha Charlie Boorman op een Worldcrosser zet en zijn eigen ‘Worldcrosser Trophy’ organiseert, dan zou het uiteindelijk toch goed moeten komen. Aan de motor zal het in ieder geval niet liggen…

• injectie, cardan, afwerking, stuureigenschappen, verbruik (1:17,2)
• display niet vanaf stuur te bedienen, geen sublieme marketing à la GS, stabiliteit hoge snelheid (180 km/u plus)