Test Yamaha MT-09 Tracer: TDM kloon?

Tekst: Ed Smits
Fotografie: Ed Smits, Anita van Rooijen

Van gebaande paden afwijken

“Zeg, waar komt die interesse in de TDM als voorloper op de MT-09 Tracer toch ineens vandaan, jullie zijn nu al het derde motormagazine dat de Tracer met de TDM vergelijkt” vraagt Herman Scheerhoorn van de TDM-TRX club Nederland mij als ik me in De Poort van Baarle in Baarle-Nassau meldt voor de toertocht die de club door Belgisch en NAlsof ze het er om doen, als we een fotobocht hebben uitgezocht. Normaal geen kip te beleven...ederlands Brabant heeft georganiseerd. Ik leg hem uit dat ondanks dat het twee totaal verschillende machines zijn, beide motoren best veel overeenkomsten hebben. Allebei zijn het unieke verschijningen die van gebaande paden afweken, allebei staan ze hoog op de poten, maar hebben ze geen offroad aspiraties, allebei hebben ze een cilinderinhoud die niet in kadertjes past en allebei zijn voor een scherpe prijs op de markt gezet. De TDM was in zijn tijd een vreemde eend in de bijt en van de Tracer kan eigenlijk hetzelfde worden gezegd.

De TDM rijders die ik voorafgaand aan de toertocht zijn echter niet al te bijster positief. “Ik vind het maar niks. Ik heb er een proefrit op gemaakt, maar het is net een brommer,” weet een van de clubleden me te vertellen als ik beide motoren naast elkaar heb opgesteld voor een paar fraaie kiekjes. “Geef mij m’n TDM maar, dat is tenminste een échte motor met tweecilinder karakter.” Het is een opmerking die ik de vandaag nog vaker horen zal. En dat begrijp ik wel, de TDM is op zich best een fijne fiets, maar is nog van de old-school generatie als het op sturen aankomt. Begrijp me goed, de TDM stuurt op zich best goed, maar hij moet wel even goed duidelijk worden maakt welke kant je op wilt gaan. De MT-09 Tracer daarentegen is nog wendbaarder dan een ratelslang in de jungle: je hoeft maar naar de binnenkant van een bocht te kijken of de fiets ligt al op één oor. Daarnaast oogt de fiets ook behoorlijk iel, zeker als je ‘m naast de TDM zet. Ook is niet iedereen gecharmeerd van de afwerking en het design, dat er volgens sommigen nogal goedkoop uitziet.

“Ik heb er zelf nog niet op gereden en vind het uitdagende design geslaagd, maar ik vind de twin 270° krukas en 10 kleppen techniek te leuk om in te ruilen voor een driecilinder,” zo weet Herman me te vertellen. “Op de motorbeurs in Utrecht vroeg Yamaha ons al of we onze club met de Tracer uit wilden breiden, maar in de statuten is vastgelegd dat het een tweecilinder met vijf kleppen per cilinder moet zijn. En dus heeft de Tracer één cilinder te veel en één k

De ruit is in hoogte instelbaar, maar dat gaat wel onhandig. Het display is overgenomen van de Super Ténéré, onder het rijden kan eenvoudig van rijmodus worden geswitcht
 
De binnenkant van het neusje oogt rommelig en onafgewerkt. De hoogteinstelling is lastig te bereiken, de 12 Volt aansluiting is standaard
 
Ook de achterkant oogt goedkoop, maar is wel functioneel: de Tracer is meteen op koffers of hardcase zadeltassen voorbereid. Onder de duozit is ruimte voor een schijfremslotlep te weinig. Als iemand op een Tracer overstapt zullen we ‘m als lid gedogen, net als dat we ook leden gedogen die op een ander merk overstappen, maar wij zullen geen Tracer rijders als nieuwe leden accepteren.” Een inmiddels gearriveerde Super Ténéré en Honda Crosstourer zijn het levende bewijs van het gedoogbeleid. “Bij een tourrit als vandaag mag iedereen meerijden, maar vakantietripjes naar het buitenland zijn in eerste instantie alleen voor TDM-TRX rijders bedoeld. Mocht er plek overblijven, dan mogen ook vreemdgangers mee,” aldus Herman.

Waar volgens Yamaha veel Tracer rijders van een TDM afkomen, lopen de clubleden nog niet echt warm voor de fiets. Herman vertelt me dit jaar één persoon te hebben gesproken die zijn TDM voor een Tracer had ingeruild, maar dat was geen clublid. En eigenlijk is dat ook is niet vreemd: de circa 250 leden van de TDM-TRX club hebben duidelijk méér binding met het tweecilinder-tienkleppen concept dan een doorsnee motorrijder. Want daar is iedereen het wel over eens: een driecilinder kan nooit tippen aan het karakter van een twin, laat staan een 270° twin zoals de TDM sinds 1996 is. Diegenen die al een proefrit hebben gemaakt zeggen unaniem dat de souplesse van de driecilinder een enorme indruk heeft gemaakt, maar dat ze wel dat tweecilinder karakter misten. Het merendeel van de aanwezige clubleden ziet de Tracer ook niet als een potentiële opvolger van de TDM. “Zolang er onderdelen voor te krijgen zijn, blijf ik ‘m rijden,” weet een van de leden me te vertellen. “WMaar staat de fotograaf paraat dan wordt het ineens ochtendspitse hebben ook sleutelavonden, waarbij we elkaar helpen bij het onderhoud en technische problemen van de fiets. Maar dat laatste komt natuurlijk nooit voor, dat snap je zelf toch ook wel. Haha.”

Inmiddels is bij de meeste clubleden de Tracer het onderwerp van gesprek. Gezien de opmerkingen valt over smaak weer eens niet te twisten: zo lelijk als de een ‘m vindt, zo gaaf is ‘ie voor een ander. Wel zijn de meesten het er wel over eens dat de afwerking niet van het niveau van de TDM is. De Tracer is weliswaar netjes afgewerkt, maar het geheel oogt goedkoop en zeker vanuit het zadel ziet de binnenkant van het kuipje er ontzettend rommelig uit. Geen mooie kapjes om bekabeling uit het zicht te houden, maar gewoon alles in het zicht. Het ruitje is in hoogte instelbaar, wat op zich natuurlijk positief is, alleen het mechanisme blinkt niet in gebruiksvriendelijkheid uit. Ook het kontje oogt onafgewerkt doordat de montagestrip voor de optionele hardcase zadeltassen er plomp tegenaan is geschroefd. Nu is dat ‘onafgewerkte’ voor Yamaha deels ook een design statement geweest, maar het verklaart wel deels waarom de fiets voor de ontzettend scherpe prijs van nog geen elf ruggen op de markt kon worden gezet.

Zelfs de NS lijkt vandaag het spel mee te spelen

Twee, of drie?

Eenmaal op pad met de clubleden wordt me het grootste verschil tussen de TDM en de Tracer al snel duidelijk. Of beter gezegd: het verschil tussen een 270° twin en een driecilinder lijnmotor. Slechts sporadisch zie ik een remlicht oplichten, het overgrote deel van de tijd maken de TDM rijders optimaal gebruik van de krachtige motorrem. Daar staat tegenover dat rotondes met de driecilinder veel gemakkelijker gaan: zelfs in vierde versnelling neemt de Tracer elke rotonde als zoete koek, w 
De vering had misschien een tikkie comfortabeler mogen zijn, maar is wel instelbaar
 
Achterbrug ziet er gelikt uit, de driecilinder had wel iets vetter mogen klinken. Het blok loopt wel fantastisch
 
Hoge poten, en dus mogen handkappen niet ontbreken. Hadden we al gezegd dat het design emm... apart is?aar de TDM op z’n minst terug naar de tweede versnelling moet. De enorme souplesse van het driecilinder motorblok kan echter positief als negatief worden uitgelegd. Persoonlijk ben ik enorm gecharmeerd van het feit dat zelfs in zesde versnelling je vanaf stationair toerental het gas vol kunt opendraaien zonder dat de motor tegensputtert, maar de TDM rijders omschrijven dat om precies hetzelfde argument als karakterloos: alsof je met een automaat aan het rijden bent.

Daarnaast wordt door een van de leden het brandstofverbruik als minpunt aangehaald, en daar heeft de beste man wel een punt. Tijdens het toeristische tempo van de trip wordt weliswaar een verbruik van 1 op 20,6 genoteerd, maar vlak daarvoor hadden we de Tracer met 1 op 14,9 afgetankt. Gemiddeld kwamen we 18,1 kilometer ver op één liter euro loodvrij, en voor een no-nonsense fiets als de Tracer hadden we toch iets beters verwacht. Sterker, de TDM900 deed het ook bij ons tijdens een eerdere test stukken beter. In vergelijk met de Multistrada 1000 DS lag het gemiddeld gebruik toen op 1 op 20,7, tSnap best dat 'ie haast niet aan te slepen iserwijl de ‘zuipstand’ nog altijd een nette 1 op 18,7 (zuiniger dan het gemiddeld gebruik van de Tracer) lag. Dankzij z’n 18 liter tankinhoud heeft de Tracer wel een heerlijke actieradius van dik driehonderd kilometer, alleen is het wel jammer dat de tankmeter behoorlijk negatief is. Ergens tussen de 12 en 13 liter geeft ‘ie aan dat het tijd om te tanken is, en dan kun je in theorie nog gemakkelijk 75 kilometer rijden.

Het moet trouwens worden gezegd dat het verhoudingsgewijs niet écht zuinige verbruik ook deels het uitdagende karakter van de driecilinder te verwijten is: zet de tractiecontrole uit en bij elke sprint klimt de fiets heerlijk in de ketting. Heerlijk, zo gemakkelijk en gecontroleerd als de Tracer op het achterwiel te zetten is. Net als z’n kleinere broertje MT-07, maar dan bij iets hogere snelheden. Die MT-07 zou trouwens een betere kans maken om in de TDM-TRX familie te worden opgenomen, simpelweg omdat oNoem mij één motor op die je meer lol per betaalde euro biedt. Nou, nou?ok dat een staande twin is, maar dat even terzijde. Wout Westdorp uit Hilversum weet het mooi te omschrijven: “De oude hooligan kan zich goed vinden op de Tracer, het allround karakter staat garant voor vlot-toeristisch rijden.” En dan drukt ‘ie zich nog beschaafd uit: het is dat de tractiecontrole met op contact zetten standaard uitstaat – en je ‘m dus bewust moet uitzetten, anders rijdt die oude hooligan alleen maar op het achterwiel.

Zo speels, fris en soepel als de driecilinder loopt, zo is ook het stuurgedrag van de Tracer. Met verbluffend gemak is de fiets in elke hoek te leggen, alleen kijken is al voldoende om de Tracer op één oor te krijgen, wat in het begin zeker wel wennen is. Voor je het weet zit je al aan de binnenkant van de bocht. Ten opzichte van de gewone MT-09, waarmee Yamaha het afgelopen jaar de aftrap deed van het driecilinder platform, heeft Yamaha de vering aangepast en daar zal de sportieve hooligan tevreden over zijn. Vooral de achterkant voelt veel stabieler aan en is zeker geen ‘fietspomp’ meer die bij het nemen van een drempel oneindig lang lijkt na te deinen. Ook de eveneens instelbare voorkant voelt bij aanremmen lekker stug aan, waardoor de Tracer er op het sportieve vlak ten opzichte van de MT-09 flink op vooruit is gegaan. Dat daar ook een keerzijde aan zit wordt me na zo’n drie kwartier klinkerweg wel duidelijk: dit soort oneffenheden worden duidelijk minder vanzelfsprekend geabsorbeerd, waardoor ik uiteindelijk zelfs naar de smallere (comfortabelere) fietsstrook uitwijk. Als niet veel later ook mijn zitvlak protesteert als gevolg van een te zacht zadel ben ik blij als niet veel later het eindpunt van de toertocht in zicht is.

Conclusie

Vierentwintig jaar na de lancering van de eerste TDM lijkt Yamaha’s geschiedenis zich te herhalen met de MT-09 Tracer. De Tracer is net als de eerste TDM in het motorpark een vreemde eend in de bijt, maar heeft in plaats van een karakteristieke 270° staande twin een driecilinder lijnmotor met een heel ander karakter als aandrijving. De Tracer is nét als de TDM een heerlijk eigenzinnige gooi- en smijtfiets, maar dan op een eenentwintigste eeuw manier.

Voor de diehard TDM liefhebber is dat meteen z’n manco, maar het zou mij niets verbazen als over vierentwintig jaar in de garage van de huidig TDM rijder toch stiekem een Tracer te vinden is. De motor is simpelweg te leuk (en bijzonder scherp geprijsd) om te negeren en het gezegde zegt niet voor niets dat er niets zo veranderlijk is dan de mensch.

• licht en wendbaar speelgoed, souplesse driecilinder, prijs
• oogt goedkoop en onafgewerkt, te zacht zadel, knullige hoogte-instelling ruit

Technische gegevens