Motor Speciaal: Zeepkistenraces

The All American Soap Box Derbi in Akron, Ohio in 1949 trok meer dan 50.000 bezoekers

Puur voor de lol bouwde een Amerikaanse zeepfabrikant begin jaren ’30 een leuk vierwielig karretje voor kinderen in de buurt. Zelf had hij er de grootse lol in dat de jeugd zo’n plezier kon hebben met de kisten waarin hij normaal zijn zeep verpakte. Het idee om op de zijkant van de kist een bouwtekening aan te brengen en tussen de zeep wat noodzakelijke verbindingsstukken te stoppen, bleek een geniale inval. Zijn zeep werd razend populair. Een oplettende krantenfotograaf wist met behulp van een paar fraaie foto’s in 1934 zijn hoofdredacteur te overtuigen en nog hetzelfde jaar genieten meer dan 40.000 toeschouwers van de eerste oficiële soapbox races in Amerika.
Rhenen 1950

In de neus van Jimmy Gronen's auto ontdekte men een elektromagneet

Het DaGaNi racingteam werd winnaar van de 4e Red Bull ZeepkistenraceNa WO II blijkt dat onze Amerikaanse bevrijders niet alleen kauwgom en Virginia sigaretten, maar ook hun passie voor soapbox races graag met ons willen delen. De motor- en autoclub Rhenen en omstreken heeft in september 1950 de primeur voor Nederland. Een kleine vijftig coureurs verschijnen op de Thijmse Hught aan de start. De beroemde radioverslaggever Peter Knegjens, die vaak sneller sprak dan de autootjes reden, zorgt met: ‘Non de ju, grote klasse’ en ‘Dat ziet er gezond uit!’ voor de verbale omlijsting.

De regels voor zeepkisten kunnen per evenement verschillen, maar zijn altijd simpel. De zeepkist moet een echt zelfgemaakt voertuig zijn met vier wielen, een rem en een stuur, de hoogte en breedte maximaal twee meter. De lengte mag soms iets meer zijn. Geen enkele vorm van aandrijving is toegestaan, dus ook geen trappers. Een windzeil is in sommige gevallen geoorloofd. Ook deze tak van sport is al lang niet meer ontdaan van schandalen. In 1973 werd de 14 jaar oude Jimmy Gronen uit Boulder, Colorado, al zijn titels ontnomen toen bij röntgenonderzoek bleek dat hij in de neus van zijn auto een elektromagneet verborgen had. Door op de starthelling met zijn helm tegen de rugleuning van de stoel te drukken activeerde hij deze magneet, die de kar extra sterk naar voren trok tegen de stalen plaat, die bij  het starten werd gebruikt. Om herhaling te voorkomen werd het staal van de startplaat later vervangen door aluminium. Met de komst van grote jongens als Red Bull en Lotus is het ook in Europa wel wat commerciëler geworden, maar voor de echte knutselaar is nog altijd volop ruimte. Google maar eens naar zeepkistenrace.

Tekst & beeld: Motor Speciaal