Zoeken

Pitstop bij Hyperpro: trakteer jezelf op een veer (of meer)

Because you're worth it

29 mei 2013
Het is een van de belangrijkste onderdelen van een motorfiets, dat zeker bij motoren op leeftijd vaak achterstallig onderhoud heeft. Waar we 't over hebben? Vering!

Hyper0001
Het werkt zoveel makkelijker als je de juiste apparatuur bij de hand hebt.... het slachtoffer hangt inmiddels in de steigers, klaar voor de verjongingskuur

Het wordt regelmatig gezegd dat je motor er zo van opknapt als je de vering netjes verzorgt en eens leuk laat afstellen. Ook het bestaan van de aftermarket leveranciers is niet vreemd meer, waarvan binnen ons land het Zweedse Öhlins, WP en Hyperpro wellicht de bekendste zijn. Ook is een zaak als HK Supspension in Tiel een begrip in het hele land, evenals de verschillende service centra. Kom je op het circuit, dan is de keuze zelfs nog groter, met specialisten en Race service van verschillende merken als opnieuw Öhlins, Bitubo Race Service en meer. En aan mensen met 'verstand van vering' geen gebrek, menig coureur zal je maar al te graag met een schroevendraaier op weg helpen.

Voor de gewone motorrijder is dat misschien wat hoog gegrepen, maar uiteraard is deze ook gebaat bij een goed opgezette motorfiets. Soms kan een beetje nette afstelling het verschil betekenen tussen een dweil en een droom. En de voordelen liggen redelijk binnen bereik; voor degenen die het niet zelf doen is een setje keerringen vervangen bij een gewone motorzaak niet veel goedkoper dan een complete beurt bij Hyperpro. Dat valt uiteraard naar gelang de operatie meer of minder intensief is duurder of minder duur uit, maar nog steeds is het sterk het overwegen waard. Zeker omdat ook speciale verzoeken net zo eenvoudig ingewilligd worden.

Het voordeel van een specialist is de extra zorg die je krijgt en de mogelijkheid specifiek voor jou de beste oplossing te zoeken. En zo komen we bij het lijdend voorwerp van deze reportage: de al eens eerder voorgestelde CBR900RR Fireblade streetfighter/stuntmotor. Het probleem: lekkende keerringen, een kromme vorkpoot, een te oude en daardoor versleten achterschokbreker en in het algemeen belabberde staat van onderhoud door pekel, nalatigheid van de vorige eigenaar en een compleet onbekende voorgeschiedenis.

Om het nog iets mooier te maken is ooit- voor weinig - een set vorkpoten uit een andere fireblade op de kop getikt met weliswaar alle onderdelen functionerend en niet te vergeten rechte poten, maar ook hiervan lekt één keerring. De tijdelijke oplossing de twee niet lekkende vorkpoten te combineren is als noodoplossing wel creatief, maar de compleet afwijkende afstelling van de linker- en rechterpoot maakt dit verre van ideaal. Tijd om schoon schip te maken.

Hierbij wordt gekozen voor de rigoureuze methode, in plaats van moeilijk uit te vogelen wat wat is en welk van de poten hoe staat afgesteld, worden alle vier de poten volledig gedemonteerd, geinspecteerd en de beste onderdelen gebruikt om twee nieuwe poten van te maken. Bovendien wordt hierbij alles grondig schoongemaakt en voorzien van nieuwe keerringen en een setje veren op maat. Dat is immers de handelswaar en daar komen we voor.

Hyper0056-2

Tekst en fotografie: Vincent Burger

Handen uit de mouwen

Hyper0006
Da's dus niet zo mooi

Allereerst de achterzijde. Dit is niet zo arbeidsintensief omdat we daar gewoon een andere schokbreker voor nemen. Hadden we zelf al ergens opgedoken en meegenomen met het idee 'wie weet werkt het'... daar hoor je natuurlijk een mooie Hyperpro voor te kopen, maar ook ons budget is niet altijd even toereikend. Opvallend is wel dat de originele schokbreker nog steeds geen sporen van lekkage heeft, ondanks de werkelijk erbarmelijke staat van het geheel. Werkelijk álles zit onder een dikke laag olie, straatvuil en pekel. Met het subframe in een takel om het gewicht van de link af te halen is het demonteren kinderspel, met een paar bouten en moeren ligt de schokbreker in de oud-ijzerbak. een nadere inspectie leert dat de lagers van het linksysteem echt overleden zijn; behalve dat er in geen velden of wegen nog een keer-of stofring te bespeuren valt, liggen ook de busjes los in de link. Dat wordt dus sparen voor een set nieuwe lagers en opmaken voor nog een flinke operatie.

Nou is het nóg beter om gewoon een passende Hyperpro schokbreker te monteren, maar zoals gezegd, budget... na enig zoeken wordt toch een juiste en passende schokbreker gevonden die wonder boven wonder ook nog eens precies binnen de strenge toleranties van Hyperpro's Paul Klop valt. "Zoals deze nu werkt zou ik 'm ook zelf ongeveer wel afgesteld hebben, dus dat is een mazzeltje. Maar je moet wel iets aan die lagers doen, anders kan ook deze schokbreker zijn werk niet goed doen".

Hyper0019
Eerst maar eens die bagger eruit

Hyper0020 Hyper0024
En alles maal vier...

Tijdens het demonteren en schoonspoelen weet Paul vele feitjes en wetenswaardigheden te vertellen. Over wat hij soms voor drama aantreft en wat voor goedkope rommel sommige fabrikanten soms gebruiken. "Het moet allemaal zo goedkoop mogelijk natuurlijk, dus dan maken ze een veer van een bepaalde lengte die het op meerdere modellen moet doen. Daar zijn die vulbussen dus voor, om de vork de juiste lengte te geven. De luchtkamer die er bij zit wordt dan gebruikt om de veer op het laatste beetje nog wat extra te helpen. In feite betekent dat dus dat je veren niet sterk genoeg zijn. En het belast je keerringen ook nog eens onnodig veel. Hetzelfde geldt voor de gebruikte materialen, het staal waar de veer van gemaakt wordt is bijna nooit afgewerkt.

Hyper0026
Die glimmende streep op de windingen is dus geen spiegeling, maar slijtage

En dan krijg je dus zoiets: waar de veer tegen de vorkpoot aanschuurt wordt deze gepolijst. Daar komt alleen wel slijpsel van in je olie terecht en dat is nooit een goed idee".

Hyper0029

Inspectietijd: binnenpoten horen dus glad en schadevrij te zijn, maar té glad is ook weer niet goed. De hardst glimmende plekken op deze poten zijn de punten waar in de loop der jaren het meest op gereden is, rond dat punt gaat de keerring het vaakst op en neer en polijst dus langzaamaan het oppervlak. Dat komt de werking van die keerring niet ten goede. Overigens is één van deze vier poten ook nog licht krom.

Hyper0031
Na selectie kan dit hoopje dus als oud ijzer mee terug naar huis genomen worden

Hyper0033
Nog maar eens wat meer schoonmaken, olieresten blijven op de diepste plekjes achter en dat willen we niet

Hyper0039

Dan komt het belangrijkste moment: het zoeken van de juiste veer voor de klus. De meeste veren staan standaard per model in het systeem en kunnen blind gepakt en gemonteerd worden, maar in dit geval zoekt Paul een set volgens precies zijn eisen; lengte, dikte en veerkracht. "Het setje dat ik voor de Fireblade uitgezocht heb heeft dezelfde beginwaarde als standaard, maar wordt op het eind nog ietsje stugger zodat je echt nooit aan het eind komt, hoe erg je ook landt na een wheelie of een stoppie inzet. Bovendien hoeft de veer dus niet meer geholpen te worden door de luchtkamer, dus belast je je keerringen ook niet overdadig veel".

Hyper0043
Nieuw op de voorgrond, het verschil is duidelijk

Hyper0046 Hyper0047

Nieuwe olie van de juiste dikte. De binnenpoot wordt meermalen op- en neergepompt om alle mogelijke luchtbellen uit de demper te halen met tussenpozen om het te laten rusten. De hoogte van het niveau is weldegelijk belangrijk, al is het alleen maar om beide zijden gelijk te krijgen. Maar je wilt natuurlijk dat wat er ook gebeurt, je vork altijd veert en dempt dus voldoende olie is belangrijk. Teveel is echter ook niet goed, dan kan er niks meer bewegen.

Hyper0049 Hyper0053
Weer terug monteren, stickertje erop voor de moeite (en afwerking, oog voor detail!) en klaar. Halve dag werk.

Ook voor al uw...

Hyper0068

Behalve de montageservice en het maatwerk levert Hyperpro inmiddels al jaren veel meer. Wat ooit begon met vervangingsveren en nieuwe olie is inmiddels uitgebreid met complete schokbrekers, op de meest fantastische manieren instelbaar en uiteraard de alombekende stuurdempers. En alles in eigen huis geproduceerd.

Hyper0058 Hyper0066
Van eenvoudig blokje aluminium naar eindproduct, alles op eigen volautomatische CNC freesbank. "Zet het apparaat aan en ga weekend vieren, 's maandags ligt er een berg kant en klare onderdelen"

Hyper0071 Hyper0073
Hyper0075 Hyper0076
Behuizingen netjes gesorteerd, in een testopstelling voor controle op lekken. Geen enkele demper gaat ongetest de deur uit. De afsluitdoppen liggen te weken in de olie om zeker te zijn dat nergens stiekem een luchtbelletje achterblijft, dat kan funest zijn. De eindproducten werken minstens zo sterk op de 'wilikhebben'-zenuwen

Hyper0077
Niet zomaar wat ringetjes, maar een zorgvuldig samengesteld pakket shims, nodig voor de juiste karakteristiek van de demping. Dat papier hoort er dan ook bij

Hyper0079
Nee, geen Oreo's... dit zijn verschillende dempingszuigers. De olie werkt zich bij beweging van de zuiger door de kanaaltjes heen. Dit kan gestuurd worden (door de shims zoals hierboven) en zo voor in- en uitveren anders afgesteld worden

Hyper0080

Goed.. wat zocht u ook weer? Zwart is ooit ingevoerd als minder opvallende keuzeoptie voor motoren waar paars mogelijk niet goed bij staat. Wat blijkt, inmiddels is paars een statussymbool en wordt dus vele malen vaker verkocht, ongeacht de kleur van de motor. En dan is dit nog maar een klein deel van de voorraad voor de niet gespecificeerde motoren of aparte eisen, zoals de Fireblade. De standaardpakketten zijn netjes verpakt en liggen in een ander schap.

Hyper0086

Hetzelfde geldt voor de vele bevestigingsbeugeltjes, voor de meest uiteenlopende motoren, ongeacht merk of type, is een montagesetje op voorraad en direct leverbaar.

Hyperpro Services Werkendam
Hulsenboschstraat 26
4251 LR Werkendam
Tel: 0183-678867
Email. Dit e-mailadres is beschermd tegen spambots. U heeft Javascript nodig om het te kunnen zien.